Je\u015bli czytasz te s\u0142owa, to znaczy, \u017ce (podobnie jak pisz\u0105cy je) jeste\u015b w sieci, \u017ce jeste\u015bmy \u2013 Ty i ja, my, oni \u2013 w tej samej przestrzeni. Jest ona wsp\u00f3lna w pierwotnym znaczeniu tego poj\u0119cia? Jest \u2013 Tobie, mnie, nam \u2013 podporz\u0105dkowana (s\u0142u\u017cebna wobec cz\u0142owieka i spo\u0142ecze\u0144stwa)? W jakim stopniu poruszamy si\u0119 w tej sieci i poza ni\u0105 niezale\u017cnie od wskaz\u00f3wek \u201epani nawigacji\u201d czy \u201epana algorytm\u00f3w\u201d?<\/strong><\/span><\/h4>\n

W zasadzie, po przeczytaniu ksi\u0105\u017cki \u201eCyber kontra real. Cywilizacja w techno-pu\u0142apce\u201d, pyta\u0144 o identyfikacj\u0119 to\u017csamo\u015bci realnej wobec to\u017csamo\u015bci w cyberprzestrzeni (kt\u00f3rej nie mo\u017cna redukowa\u0107 jedynie do obrazu z przegl\u0105darek i komunikator\u00f3w) jest znacznie wi\u0119cej, ni\u017c przed t\u0105 lektur\u0105. Ksi\u0105\u017cka stanowi\u0105ca zapis rozm\u00f3w Jaremy Piekutowskiego z prof. Andrzejem Zybertowiczem, wydrukowanych (co nie jest bez znaczenia) na ponad 300 stronach, nie tylko nie zamkn\u0119\u0142a pola do poszukiwa\u0144 czy analiz, ale wr\u0119cz wydr\u0105\u017cy\u0142a nowe wektory czy nawet trajektorie, na jakie nie tylko warto, ale nale\u017cy si\u0119 intelektualnie i etycznie wspi\u0105\u0107. Dlaczego? Dlatego, by nie sta\u0107 si\u0119 bezw\u0142adnym \u201ebitem\u201d w infosynapsach wirtualnego globu lub, co gorsza, \u201ewiralem\u201d w rozproszonej mozaice wp\u0142yw\u00f3w, zale\u017cno\u015bci, koincydencji, impuls\u00f3w, reakcji i ca\u0142ego mn\u00f3stwa relacji mi\u0119dzy lud\u017ami, mi\u0119dzy lud\u017ami a spo\u0142eczno\u015bciami, mi\u0119dzy lud\u017ami a korporacjami, mi\u0119dzy spo\u0142eczno\u015bciami a korporacjami i wreszcie mi\u0119dzy korporacjami Big Techu, kt\u00f3ry za (dos\u0142ownie) wszelk\u0105 cen\u0119 chce indywidualizowa\u0107 i personalizowa\u0107 to, co odbieramy poprzez media, i co \u2013 jako \u201ew\u0142asn\u0105\u201d tre\u015b\u0107 \u2013 \u00a0przekazujemy dalej.<\/span><\/p>\n

Ju\u017c \u201es\u0142ysz\u0119\u201d my\u015bl osoby czytaj\u0105cej te s\u0142owa, \u017ce tchnie tu pesymizmem i jakim\u015b rodzajem determinizmu, o jakim dyskutowali filozofowie, jaki usi\u0142owali i usi\u0142uj\u0105 wciela\u0107 w \u017cycie polityczni satrapi. Wsp\u00f3\u0142cze\u015bnie zdaj\u0105 si\u0119 o tym marzy\u0107 kreatorzy cyberprzestrzeni. Mia\u0142em w\u0142a\u015bnie do czynienia z czym\u015b, co mo\u017cna nazwa\u0107 domys\u0142ami granicz\u0105cymi z pewno\u015bci\u0105 \u2013 ze wskazaniem na pewno\u015b\u0107, a dotycz\u0105cymi przysz\u0142o\u015bci zaczynaj\u0105cej si\u0119 w tera\u017aniejszo\u015bci. Sta\u0142o si\u0119 to mo\u017cliwe dzi\u0119ki ksi\u0105\u017cce udost\u0119pnionej czytaj\u0105cym przez Wydawnictwo Nowej Konfederacji dos\u0142ownie kilka tygodni temu (dowodem czego jest fakt, \u017ce m\u00f3j egzemplarz opatrzony jest autografami obu Rozm\u00f3wc\u00f3w).<\/span><\/p>\n

Prof. Andrzej Zybertowicz porusza si\u0119 w swoich wywodach z pewno\u015bci\u0105 do\u015bwiadczonego i przez to pokornego wobec si\u0142 natury, ale nie skazanego na ich moc, g\u00f3rskiego przewodnika. Prowadzi po labiryncie cyber-ska\u0142, w\u015br\u00f3d kt\u00f3rych z nieukrywanym niepokojem dostrzega gro\u017ane cyber-asteroidy. Wkracza w korytarze kolejnych w\u0105tk\u00f3w (techno- -rewolucja, -praca, -cz\u0142owiek, -polaryzacja, -pa\u0144stwo, -\u015bwiat, -bezpiecze\u0144stwo, -wojna). Czytaj\u0105c ksi\u0105\u017ck\u0119 wcale nie mo\u017cna by\u0107 pewnym, \u017ce profesor-przewodnik zna drog\u0119 wyj\u015bcia (Techno-nadzieja, czyli Wielkie Spowolnienie). Utrzymuje bowiem intelektualne napi\u0119cie do ostatnich dos\u0142ownie stron publikacji (Real kontra cyber). Tam dopiero wyk\u0142ada z akademick\u0105 precyzj\u0105 co mo\u017ce stanowi\u0107 remedium, o kt\u00f3rym m\u00f3wi z tak\u0105 doz\u0105 przekonania, \u017ce nie da si\u0119 przej\u015b\u0107 obok z oboj\u0119tno\u015bci\u0105, chc\u0105c zachowa\u0107 szacunek do powszechnie obowi\u0105zuj\u0105cych regu\u0142 racjonalno\u015bci i uniwersalnych norm etyki. Co (dla mnie, jako teologa) jest poruszaj\u0105ce, profesor (cho\u0107 okre\u015bla si\u0119 sam jako \u201ekatolicki agnostyk\u201d) nie od\u017cegnuje si\u0119 od dotkni\u0119cia czy nawet si\u0119gni\u0119cia po zasoby maj\u0105ce \u017ar\u00f3d\u0142a mistyczne.<\/span><\/p>\n

\n
• Mam intuicj\u0119, \u017ce jeste\u015bmy na r\u00f3wni pochy\u0142ej i zbli\u017camy si\u0119 do degradacji<\/em>\u00a0gatunku ludzkiego, kt\u00f3ra przyniesie jak\u0105\u015b mordercz\u0105 i zarazem dziwn\u0105 wojn\u0119 i inne wstrz\u0105sy. Nie\u0142atwo b\u0119dzie potem si\u0119 spod rumowisk wydoby\u0107<\/strong>.<\/em><\/span><\/li>\n
• Jaki mechanizm psychospo\u0142eczny (\u2026) tworzy w nas polaryzacja? Odpowiem: na dehumanizacj\u0119 drugiej strony. Czyli dopuszczamy do niehumanitarnego traktowania jakie\u015b cz\u0119\u015bci w\u0142asnego narodu<\/strong>.\u00a0<\/em><\/span><\/li>\n
• Nieraz m\u00f3wi si\u0119 o upadku dziennikarstwa. Do niedawna w dziennikarstwie obowi\u0105zywa\u0142y dwie zasady: przekaz ma by\u0107 szybki i prawdziwy. Dzisiaj obowi\u0105zuje ju\u017c tylko pierwsza z tych zasad. Media \u015bcigaj\u0105 si\u0119 na si\u0142\u0119 sygna\u0142\u00f3w, lekcewa\u017c\u0105c ich jako\u015b\u0107<\/strong>.\u00a0<\/em><\/span><\/li>\n
• W sumie, pod ci\u015bnieniem nadmiernej z\u0142o\u017cono\u015bci za\u0142amuje si\u0119 system immunologiczny cywilizacji zachodniej<\/strong>. Obawiam si\u0119, i\u017c bez Wielkiego Spowolnienia pozwalaj\u0105cego na przywr\u00f3cenie proporcji pomi\u0119dzy chaosem i porz\u0105dkiem cywilizacji, wolno\u015bci i dobrobytu nie ocalimy.<\/em><\/span><\/li>\n<\/ul>\n

  Prosz\u0119 nie my\u015ble\u0107, \u017ce rozmowa prowadzona przez Jarem\u0119 Piekutowskiego z Andrzejem Zybertowiczem to pytania ucznia i odpowiedzi nauczyciela. Nie, to dialog i chocia\u017c ze wzgl\u0119du na wymogi publikacji drukowanej kto\u015b mo\u017ce si\u0119 obawia\u0107 si\u0119 dezaktualizacji, to w istocie jest bardzo konkretny i toczy si\u0119 w czasie rzeczywistym. Obaj rozm\u00f3wcy nie stroni\u0105 rozwa\u017ca\u0144 \u015bwiatowych autorytet\u00f3w z dziedziny socjologii czy politologii, ale te\u017c obracaj\u0105 si\u0119 w poruszanych w\u0105tkach wok\u00f3\u0142 tego, co jest naszym codziennym udzia\u0142em (wojna na Ukrainie, pozycja Putina i role Trumpa czy Bidena, podzia\u0142 spo\u0142ecze\u0144stwa na ludzi Kaczy\u0144skiego i Tuska czy zwi\u0105zane z nimi tzw. \u201eba\u0144ki informacyjne\u201d, polaryzacja i pluralizm medi\u00f3w masowych, wp\u0142yw technologii informacyjnych na demokracj\u0119, atomizacja i depresyjno\u015b\u0107 w spo\u0142ecze\u0144stwie na tle medi\u00f3w spo\u0142eczno\u015bciowych, sztuczna inteligencja, itd.).<\/span><\/p>\n

  Kto powinien t\u0119 ksi\u0105\u017ck\u0119 przeczyta\u0107, przestudiowa\u0107, przemy\u015ble\u0107 i skonkludowa\u0107 w praktyce \u017cycia? Ka\u017cdy? Tego nie twierdz\u0119. Z pewno\u015bci\u0105 jednak cz\u0142owiek chc\u0105cy zachowa\u0107 \u2013 z jednej strony w\u0142asn\u0105 realn\u0105 to\u017csamo\u015b\u0107, a z drugiej strony ci ludzie, kt\u00f3rym przychodzi codziennie wp\u0142ywa\u0107 na \u015bwiadomo\u015b\u0107 i zachowania innych os\u00f3b (politycy, tw\u00f3rcy kultury, nauczyciele, dziennikarze, a nade wszystko ma\u0142\u017conkowie i rodzice). \u201eCyber kontra real\u201d nie jest bowiem kolejn\u0105 akademick\u0105 narracj\u0105 czy publicystyczn\u0105 pogaw\u0119dk\u0105. Mowa jest o \u201eCywilizacji w techno-pu\u0142apce\u201d, czyli o naszym realnym duchowym i materialnym terytorium wsp\u00f3lnoty rodzinnej, \u015brodowiskowej, lokalnej, narodowej.\u00a0<\/span><\/p>\n

  Pod wp\u0142ywem przyrastaj\u0105cej w tempie astronomicznym dominacji cyber-przestrzeni jest owo terytorium anektowane, dezintegrowane i niepostrze\u017cenie przekszta\u0142ca si\u0119 w zau\u0142ek komfortu bez odpowiedzialno\u015bci i tym samym bez dobrej przysz\u0142o\u015bci. Nie dzieje si\u0119 to w wyniku przypadku, ale jest konsekwencj\u0105 (neomarksistowskiej?) koncepcji cz\u0142owieka i \u015bwiata (transhumanizm\u2026). <\/span><\/p>\n

  \n

  Nast\u0119pne pokolenia, a mo\u017ce nawet pokolenie ju\u017c teraz zast\u0119puj\u0105ce nas na ludzkiej ziemi, nie b\u0119dzie zna\u0107 mi\u0142o\u015bci i wolno\u015bci, nie b\u0119dzie si\u0119 martwi\u0107 o ich deficyt, bo zaspokoi pragnienie ich doznawania substytutami w meta-\u015bwiecie. Nie wszystko jest jeszcze przes\u0105dzone, bo wci\u0105\u017c mo\u017cemy patrze\u0107\u00a0sobie w oczy, wzajemnie si\u0119 s\u0142ysze\u0107 i czu\u0107<\/strong>, a czas p\u0142ynie tak samo. I \u017cycie smakuje bardziej.<\/em><\/span><\/h4>\n<\/blockquote>\n

   <\/p>\n

  Krzysztof Kotowicz<\/span><\/strong><\/pre>\n
  \n
  TERAZ: Andrzej Zybertowicz, Cyber kontra real. Cywilizacja w techno-pu\u0142apce, w rozmowach Jaremy Piekutowskiego, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2022<\/span><\/li>\n
  POPRZEDNIO:\u00a0Andrzej Nowak, Polska i Rosja. S\u0105siedztwo wolno\u015bci i despotyzmu X \u2013 XXI w., Wydawnictwo \u201eBia\u0142y Kruk\u201d, Krak\u00f3w 2022<\/a><\/span><\/li>\n
  W CYKLU<\/span>\u00a0#BLI\u017bEJS\u0141OWA<\/a>: Dzi\u0119kuj\u0119 za przeczytanie publikacji. Przeka\u017c j\u0105 dalej, je\u015bli uwa\u017casz, \u017ce warto. Odpowiedz, je\u015bli chcesz i mo\u017cesz, w publicznym komentarzu lub prywatnej wiadomo\u015bci.<\/span><\/li>\n<\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
  Je\u015bli czytasz te s\u0142owa, to znaczy, \u017ce (podobnie jak pisz\u0105cy je) jeste\u015b w sieci, \u017ce jeste\u015bmy \u2013 Ty i ja, my, oni \u2013 w tej samej przestrzeni. Jest ona wsp\u00f3lna w pierwotnym znaczeniu tego poj\u0119cia? Jest \u2013 Tobie, mnie, nam \u2013 podporz\u0105dkowana (s\u0142u\u017cebna wobec cz\u0142owieka i spo\u0142ecze\u0144stwa)? W jakim stopniu poruszamy si\u0119 w tej sieci […]<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":44763,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":true,"template":"","format":"standard","meta":{"_exactmetrics_skip_tracking":false,"_exactmetrics_sitenote_active":false,"_exactmetrics_sitenote_note":"","_exactmetrics_sitenote_category":0,"footnotes":""},"categories":[152],"tags":[154,155,56,31,60],"class_list":["post-44762","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-blog","tag-blizej-slowa","tag-digital","tag-media","tag-networking","tag-spoleczenstwo"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44762"}],"collection":[{"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=44762"}],"version-history":[{"count":3,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44762\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":44766,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/44762\/revisions\/44766"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/44763"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=44762"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=44762"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/vvena.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=44762"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}