17 września 1939 r. o godzinie 4:00 rano wojska sowieckie Frontów Białoruskiego i Ukraińskiego przekroczyły wschodnie granice Polski, łamiąc postanowienia paktu o nieagresji (1932), umowy wynikające z przynależności do Ligi Narodów oraz realizując ustalenia tajnego protokołu paktu Ribbentrop-Mołotow – czwartego rozbioru Polski. Był to drugi akord po inwazji niemieckiej na Polskę z 1 września 1939 roku.

Atak Niemiec na Polskę, bez wypowiedzenia wojny nastąpił 1 września 1939 r. Symbolami tego tragicznego dnia stały się Westerplatte i Wieluń.  W obu tych miejscach doszło do pierwszych aktów zbrojnej napaści tuż przed godz. 5 rano.

Nie zapomnijcie tamtych dni, dni pełnych wiary, niepokoju i nadziei. Tych dni sierpniowych, co sprawiły, że więcej nas łączy niżby mogło nas podzielić. Uformowani w kształcie znaków zapytania. Z wykrzyknikami na wyniosłych transparentach. Z hasłami nie dla wszystkich dziś do odczytania. Zgłodniali, wściekli i o zaciśniętych pięściach. I choć nie wszystkie nasze rany zagojone, choć słów za mało powiedzieliśmy w tej sprawie, w jednej tonacji nasze myśli zestrojone.

Znaczenie historyczne Bitwy warszawskiej jest wciąż niedoceniane zarówno w Polsce jak również na zachodzie Europy. Ambasador brytyjski w przedwojennej Polsce – lord Edgar D’Abernon nazwał ją już w tytule swej książki „osiemnastą decydującą bitwą w dziejach świata”.

Szanowni Państwo, za chwilę staniemy się świadkami historycznego wydarzenia. Wydarzenia, na które przyszło czekać polskiemu społeczeństwu bardzo długo. O wiele za długo. Otwarte zostanie Muzeum Powstania Warszawskiego. Zacznie żyć instytucja gromadząca i udostępniająca wszelkie dokumenty, na różny sposób utrwalone obrazy, przedmioty związane z Powstaniem Warszawskim – instytucja, której tak bardzo brakowało tym wszystkim, dla których pamięć 63 niezwykłych dni 1944 roku była i jest droga.

Mamo piszę do Ciebie wiersz,

Może ostatni, na pewno pierwszy

Jest głęboka, ciemna noc,

Siedzę w łóżku a obok śpi ona

Ta ziemia taka czysta, jakby umieciona skrzydłem aniołów. Cicha i równinna, tyle już wycierpiała, a zawsze dziecinna. Ufa, że dobroć jest tylko dobrocią, a prawo tak jest prawem, jak pola się złocą, kiedy żyto dojrzewa, jak zimą śnieg pada. Tu wierzą wciąż, że sąsiad szanuje sąsiada, że chleb jest święty, jeszcze świętsza praca. Ta ziemia wielkiej myśli, kiedy ją zdeptano jak ogień tysiąc iskier – tysiąc wielkich ludzi rozrzuciła po świecie. Kto pustynię budził, kto gasił żar równika kto topił lodowiec, jeśli nie iskry jej – wielcy synowie współumarli z tęsknoty.