La Petite Messe Solennele to utwór ze wszech miar niezwykły. Jest ostatnim wielkim dziełem kompozytora znanego głównie z mistrzowskich oper (m.in. Cyrulik Sewilski, Wilhelm Tell). Gioacchino Rossini z najtrudniejszą formą muzyki religijnej (mszą) mierzył się kilkakrotnie. Proces ten trwał ponad trzy dekady, najważniejsze jednak, że efekt pracy zadziwia słuchaczy do dziś. Już sama nazwa utworu, Mała Msza Uroczysta sugeruje skromność, a zarazem świetne wyczucie kompozytora.
Dotyczą one przede wszystkim zamysłu wykonania dzieła. Msza została napisana dla dwunastu śpiewaków – ośmiu chórzystów oraz czterech solistów (sporan, tenor, kontratenor i bas). Towarzyszą im jedynie dwa fortepiany oraz fisharmonia. W pierwotnej wersji brak orkiestry, która dodałaby przedsięwzięciu rozmachu. Twórca całą uwagę postanowił skupić na pełnych artystycznego smaku pomysłach m.in. niezwykłej melodyjności, witalności rytmów oraz świeżości i swobodzie wypowiedzi. Właśnie dlatego mistrz stworzył wersję bez orkiestry i dużego chóru – nie chciał przytłaczać słuchacza masą dźwięku. Prawdziwa siła małej mszy tkwi w jej lekkości, świeżości i niezwykłej warstwie harmonicznej. Istotny jest też fakt, że ta z pozoru „mała” msza rozmiarami niewiele ustępuje „wielkiej” Mszy h-moll Bacha, a z powodu swej unikalności jest dziś uważana za artystyczny testament kompozytora. Już te cechy świadczą o jej wielkim znaczeniu zarówno dla Rossiniego, jak i dla kolejnych pokoleń.
Dzisiejszego słuchacza zaciekawić może fakt, że autor wymienia śpiewaków, aż trojga płci. Cóż oznacza trzecia płeć w muzyce? W czasach kompozytora na scenie obok mężczyzn i kobiet pojawiali się także kastraci, panowie odznaczający się niezwykłym brzmieniem głosu. To oni byli uznawani za trzecią płeć, jednak za niepowtarzalny tembr głos płacili bardzo wysoką cenę (tracili jedną z fizycznych cech męskości). Dziś rolę kastrata z powodzeniem zastępują głosy męskie (kontratenorzy) lub żeńskie (mezzosoprany).
Wyjątkowości dziełu Rossiniego dodało również miejsce jego prawykonania. Premiera mszy odbyła się w paryskim pałacu hrabiny Pillet-Will i miała charakter prywatnego, kameralnego koncertu – jak na małą, a zarazem uroczystą mszę przystało. Dzieło zostało docenione już za życia jego twórcy – przyniosło mu wiele zaszczytów. Choć mistrzowi zależało na wyjątkowej lekkości dzieła i nie chciał zagłuszać śpiewaków hałaśliwymi instrumentami w końcu uległ namowom i zinstrumentalizował mszę. Tym samym wprowadził utwór również do wielkich sal koncertowych.
W ramach Dolnośląskiego Festiwalu Muzycznego 26 maja 2013 r., o godz. 19:00, w kościele pw. Św. Jana Chrzciciela w Ołdrzychowicach Kłodzkich będzie można wysłuchać La Petite Messe Solennele G. Rossiniego. Partie solowe wykonają Ewa Biegas, Magdalena Kulig, Giulio Pelligra oraz Mariusz Godlewski. Akompaniować im będą Magdalena Blum, Grzegorz Biegas i Marcin Armański. La Petite Messe Solennele zostanie wykonana według pierwotnej, sugerowanej przez Rossiniego wersji czyli z towarzyszeniem dwóch fortepianów i fisharmonii. Odstępstwami od tej wersji będą nieobecność na scenie kontratenora – tę partię wykona Magdalena Kulig (mezzosopran) oraz dwunastoosobowy (nie ośmioosobowy) Chór Filharmonii Wrocławskiej. Wykonawcami będą: Ewa Biegas (sopran), Magdalena Kulig (mezzosopran), Giulio Pelligra (tenor), Mariusz Godlewski (baryton), Magdalena Blum (fortepian), Grzegorz Biegas (fortepian), Marcin Armański (fisharmonia), Agnieszka Franków-Żelazny (dyrygent) oraz Chór Filharmonii Wrocławskiej.
Dolnośląski Festiwal Muzyczny to wydarzenie cykliczne trwające od lutego do grudnia 2013 r. W jego programie znajdują się zarówno koncerty muzyki klasycznej jak i jazzowej. Podczas festiwalu swój repertuar zaprezentują uznani artyści oraz młodzi ambitni i zdolni muzycy. Jednym z pomysłodawców, a także dyrektorem festiwalu jest Magdalena Kulig, o część artystyczną wydarzenia troszczy się Magdalena Blum. Najbliższe koncerty odbędą się w Piszkowicach (23.VI), Jaszkowej (14.VII), Szalejowie (4.VIII), Starym Wielisławiu (15.IX) oraz Szalejowie Górnym (29.IX). Na specjalną uwagę zasługują propozycje skierowane do najmłodszych, dorosłych i seniorów równocześnie czyli weekendowe poranne koncerty – matinée. Na te spotkania z muzyką zapraszamy do Polanicy Zdroju (22. VI, 13.VII, 3.VIII, 14.IX, 28.IX – więcej informacji na VVENA.PL wkrótce).
Ewa Chalecka
rzecznik prasowy DFM
DFM na Facebook: https://www.facebook.com/DolnoslaskiFestiwalMuzyczny
Więcej o wykonawcach:
Magdalena Kulig – mezzosopran, absolwentka wydziału wokalnego wrocławskiej Akademii Muzycznej. Artystka występowała na licznych festiwalach i koncertach w Europie i Azji. Za płytę Elegie w 2012 r. otrzymała Wrocławska Nagrodę Muzyczną.
Ewa Biegas – sopran, absolwentka Akademii Muzycznej w Katowicach oraz wiedeńskiego Universität für Musik und darstellende Kunst. Jest laureatką wielu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów wokalnych. Od 2004 r. jest adiunktem w Instytucie Wokalistyki Akademii Muzycznej w Katowicach.
Mariusz Godlewski – baryton, absolwent wrocławskiej Akademii Muzycznej. Jest laureatem wielu konkursów, wykonuje lirykę wokalną Schuberta i Brahmsa. Śpiewa utwory Czajkowskiego i Rossiniego oraz niemiecką i angielską muzykę baroku, którą utrwalił w nagraniach radiowych i telewizyjnych.
Giulio Pelligra – tenor pochodzący z Włoch. Artysta kształcił się u znanych profesorów m.in. W. R. Gazzani, D. Lombardini. Jest laureatem wielu festiwali m.in. Międzynarodowego Konkursu Śpiewaków (Pescara), Międzynarodowego Konkursu Archimedes Prize (Syrakuzy).
Magdalena Blum – absolwentka wrocławskiej Akademii Muzycznej w klasie fortepianu. Jest laureatką III Ogólnopolskiego Konkursu Lisztowskiego. Koncertowała w Europie i Stanach Zjednoczonych. Dokonała nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji, jest współwykonawcą pięciu płyt. Za płytę Elegie w 2012 r. otrzymała Wrocławska Nagrodę Muzyczną.
Grzegorz Biegas – absolwent Akademii Muzycznej w Katowicach, pianista, doktor sztuk muzycznych. Laureat wielu prestiżowych nagród dla najlepszych pianistów – akompaniatorów na polskich i międzynarodowych konkursach wokalnych. Jest też wykładowcą oraz prodziekanem Wydziału Wokalno – Instrumentalnego Akademii Muzycznej w Katowicach.
Marcin Armański – absolwent Akademii Muzycznej w Katowicach w klasie organów. Artysta gra na organach, klawesynie i fisharmonii. Koncertuje jako solista i kameralista zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Kierownik artystyczny festiwali organowych na terenie Dolnego Śląska.
Agnieszka Franków-Żelazny – dyrygent, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego i wrocławskiej Akademii Muzycznej. W 2004 r. otrzymała I Nagrodę X Ogólnopolskiego Konkursu Dyrygentów Chóralnych (Poznań). Kilkakrotnie otrzymywała nagrody dla najlepszego dyrygenta: Legnica Cantat (2004, 2006, 2008), Gaude Cantem (2005). Od 2006 r. jest kierownikiem Chóru Filharmonii Wrocławskiej.
Komentarze 2