W książce pt. „Świat jako kolekcja” Beata Frydryczak nakreśla obraz współczesnej kultury w aspekcie idei kolekcjonowania. Proponowany w pracy model ma stanowić odpowiedź na sytuację dzisiejszej jednostki, która zmuszona jest do egzystowania w rzeczywistości podlegającej procesowi wszechobecnej estetyzacji, przy czym pojęcie estetyki rozumiane jest bardzo szeroko.
W odniesieniu do publikacji Frydryczak dwie obecnie trwające we Wrocławiu wystawy, które stanowią fragment prywatnych kolekcji sztuki, skłaniają widza do zastosowania proponowanej przez autorkę metody poznawczej wobec węższego obszaru badawczego. W tym kontekście trwająca obecnie w Pawilonie Czterech Kopuł prezentacja Letnia rezydencja. Kolekcja Marxa gościnnie we Wrocławiu oraz otwarta w Muzeum Miejskim Wrocławia ekspozycja Arcydzieła malarstwa z Galerii Narodowej w Berlinie. Kolekcja Joachima Wagenera okazują się doskonałym punktem wyjścia. Co łączy postacie Joachima Wagenera i Ernsta Marxa? Wydaje się, że jedynie fakt miłości do kolekcjonowania dzieł sztuki. Dzieli ich przecież dystans ponad całego stulecia, który zadecydował o charakterze powstałych zbiorów. Dlatego też, podczas gdy kolekcja Wagenera skupia arcydzieła romantyzmu i realizmu, prace gromadzone przez Marxa stanowią rzetelny przegląd głównych nurtów artystycznych XX wieku, takich jak popart, malarstwo abstrakcyjne, czy też minimal art. Warto jednak skupić się na podobieństwach zaistniałych pomiędzy pasjonatami sztuki. Przede wszystkim zarówno Joachim Wagener, jak i Ernst Marx nie wywodzili się ze środowiska bezpośrednio związanego ze sztuką. Co prawda pierwszego z nich od najmłodszych lat otaczały zgromadzone w domu jego dzieciństwa dzieła, które wyszły spod pędzla holenderskich mistrzów XVII wieku, jednak swoją zawodową karierę związał z funkcjonującym od lat rodzinnym bankiem. Z kolei Marx zasłynął jako utalentowany prawnik i przedsiębiorca.
Zbiory sztuki Wagenera i Marxa zdeponowane zostały w specjalnie przygotowanych do tego instytucjach muzealnych w Berlinie. Pierwszy z nich w sporządzonym przed śmiercią w 1861 roku testamencie postanowił swoją drobiazgowo wyselekcjonowaną kolekcję przepisać królowi pruskiemu, Wilhelmowi I. Warunkiem darowizny była jednak niepodzielność zbioru oraz stworzenie dla niego odrębnej instytucji wystawienniczej. W konsekwencji surowych wymogów wystosowanych przez darczyńcę, w 1876 roku inaugurowano oficjalne otwarcie berlińskiej Galerii Narodowej gromadzącej całość kolekcji Wagenera. Również Marx okazał się niezwykle zdeterminowany, jeżeli chodzi o poszukiwania miejsca ekspozycji zgromadzonych przez niego zbiorów. Przez kilka lat wciąż powiększająca się kolekcja zdeponowana była w muzeum Abteiberg w Mönchengladbach, a następnie w Wilhelm-Lehmbruck Museum w Duisburgu. W końcu jednak, Marx powodowany pragnieniem prezentowania na co dzień swoich zbiorów berlińskiej publiczności, ulokował je na stałe w muzeum sztuki współczesnej Hamburger-Bahnhof, stanowiącym oddział tamtejszej Galerii Narodowej.
Obie wrocławskie wystawy dają widzowi możliwość obcowania z arcydziełami sztuki XIX stulecia, jak i rozmaitych prądów artystycznych XX wieku. Jednakże wydaje się, że w przypadku obu prezentacji chodzi nie tylko o skonfrontowanie widza z szerokim spektrum twórczości, które eksponują zbiory Wagenera i Marxa, ale również o ukazanie bogatej osobowości każdego z kolekcjonerów. Odbiorca, wkraczając w przestrzeń kolejnych sal wystawienniczych wrocławskiego Muzeum Miejskiego czy też Pawilonu Czterech Kopuł, otrzymuje bowiem spójny obraz człowieka, na który składają się jego estetyczne upodobania, fascynacje, obiekty wzruszeń, a także zapatrywania na rozmaite kwestie społeczne, polityczne i historyczne. Obraz niezwykle rozbudowany, ponieważ ukazujący również jego złożoną ewolucję oraz mentalny rozwój. Obraz świadczący o tym, że kolekcja sztuki może stanowić doskonałe odzwierciedlenie wnętrza człowieka.
Kolekcję „Letnia rezydencja” Ernsta Marxa można oglądać do 22 stycznia 2017 r. Natomiast kolekcja Joachima Wegenera „Arcydzieła malarstwa z Galerii Narodowej w Berlinie” można oglądać do 15 stycznia 2017 r. Obie ekspozycje są udostępnione w Pawilonie Czterech Kopuł w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
