Ponad 1000 stron i 1,5 kilograma literackiego i teatralnego przeciążenia, kwestionującego szaleństwo teraźniejszości balansującej pomiędzy wzrostem a upadkiem – tak w skrócie można opisać „Niewyczerpany żart” Davida Fostera Wallace’a.
Powieść porusza między innymi tematy narkomanii, hedonizmu, depresji, molestowania dzieci, materializmu, przemysłu rozrywkowego oraz tenisa. Jest tekstem społecznym, który przedstawia komiczny i przerażający portret cywilizacji odurzonej współczesnością, marzeniami o sukcesie i ciągle znerwicowanej możliwą porażką. Wydana w USA w 1996 roku pod tytułem „Infinite Jest”, książka ukazała się w języku polskim dopiero w 2022 roku, 14 lat po samobójczej śmierci autora. Karkołomnego tłumaczenia podjęła się Jolanta Kozak.
David Foster Wallace – amerykański autor bestsellerów (najbardziej znane w Polsce są jego „Krótkie wywiady z paskudnymi ludźmi”) – maluje w powieści współczesny portret społeczeństwa, którego wolę przetrwania osłabia głęboka depresja i bezgraniczne wyczerpanie. Tekst jest papierkiem lakmusowym nastrojów, które wywołuje coraz bardziej drapieżny turbokapitalizm i agresywna rozrywka. To stan ciągłego przeciążenia, którego złożoność popycha także czytelników do granic możliwości.
Te granice bada w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu Krzysztof Popiołek wraz z zespołem artystycznym. Reżyser podjął się adaptacji i reżyserii tego gigantycznego dzieła, stawiając w swojej realizacji na wydobycie na pierwszy plan człowieczeństwa przebijającego z postaci napisanych przez Wallace’a. „Niewyczerpany żart” to powieść sklecona z odłamków i fragmentów życia – niesamowicie pasuje to do połamanych życiorysów jej postaci. Krzysztof Popiołek wraz z aktorami z uporem maniaka z tych odłamków składa wielki i spójny obraz świata, który pokazuje nasze niedoskonałości. Artyści tworzą przejmującą opowieść o uzależnieniach i miłości, o kruchości ja i tym jak bardzo nisko trzeba upaść, żeby w końcu przestać spadać i przynajmniej spróbować się podnieść. „Niewyczerpany żart” to wyjątkowy teatr – prosty, szalony, agresywny i obrzydliwy, ale też delikatny i wrażliwy, a przede wszystkim bardzo bliski każdej osobie.
Spektakl „Niewyczerpany żart” – piątek – 17 maja 2024 – godz. 18:00 / sobota – 18 maja 2024 – godz. 18:00 / niedziela – 19 maja 2024 – godz. 18:00 – Teatr Dramatyczny im. J. Szaniawskiego – Wałbrzych
Foto: Tobiasz Papuczys
