Fotoplastikon i Chodźcie, zbudujemy sobie eine Stadt [fantazja historyczna na dwa głosy] to dyptyk złożony z rozwiniętych inscenizacyjnie czytań performatywnych „Pamiętników Wałbrzyszan”, zaprezentowanych podczas XIV Dni Dramaturgii we wrześniu 2013 roku. Wybrane spośród czterech szkiców realizacje stanowią efekt autorskiej pracy młodych dramaturgów nad wspomnieniami mieszkańców miasta.
Zgłoszone przeszło dekadę temu na Konkurs Powiatowej Biblioteki Publicznej w Wałbrzychu zapiski, stały się dla twórców inspiracją do opowiedzenia „swoich” historii i zbadania fenomenu pamięci. „Pamiętniki Wałbrzyszan” to gra w teatralne memory. Prawdziwe i zmyślone – spotkania.
Fotoplastikon…
…jest rozwinięciem reportażowego projektu Aśki Grochulskiej, w ramach którego reżyserka zaaranżowała spotkanie aktorów Teatru w Wałbrzychu z autorami konkursowych wspomnień, bądź też – gdy nawiązanie kontaktu nie było już możliwe – z ich bliskimi. Podczas prowadzonych wówczas rozmów nieme zapisy i dzienniki nabierają szczególnego emocjonalnego zabarwienia. Informacje z dzienników zostają uzupełnione o nieznane fakty, zaś wśród teatralnych rekwizytów znajdują się autentyczne zdjęcia i pamiątki autorów.
W teatralnym laboratorium, aktorzy przyjmują role ekspertów od wspominania, czytających, cytujących i komentujących zapisy mieszkańców Wałbrzycha. Przyglądają się powtarzającym się w tekstach motywom, badają rodzaj stosowanej w nich narracji, próbują zdefiniować cechującą je ulotną kategorię nostalgii. Tematem zdarzenia staje się nie to, co się pamięta, ale jak się pamięta…
Będzie to 322 premiera w Teatrze Dramatycznym im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu. Tekst i dramaturgia: Magda Kupryjanowicz, reżyseria: Aśka Grochulska, asystentki reżysera: Kora Gałązka i Nikola Olszak. Kostiumy: Dorota Nawrot, muzyka: Piotr Burczyn, ilustracje: Julia Mirny. Obsada: Irena Wójcik, Ewelina Żak, Jaśmina Polak (gościnnie), Dariusz Skowroński i Piotr Tokarz.
Chodźcie, zbudujemy sobie eine Stadt [fantazja historyczna na dwa głosy] …
… to opera o budowniczych, wygnańcach i rezydentach tej wieży. Tytuł tekstu to cytat z Księgi Rodzaju. Chodźcie, zbudujemy sobie eine Stadt próbuje opowiedzieć powojenne Genesis Waldenburga / Wałbrzycha. Wałbrzyska wieża Babel rozbrzmiewała wtedy językami świata: niemieckim, litewskim, jidysz, francuskim. I polskim. To malownicza fantazja o tym, jak wieża runęła. O tym, co się stało, że został tylko: polski. Co trzeba było przehandlować, co zabrać i co stracić – żeby miasto było nasze. To wierutne kłamstwo na temat spotkań, które nigdy się nie odbyły. Chociaż mogły. To relacja z dealu, w wyniku którego – jesteśmy. Bo przecież chodzi o deal. Choćby nie wiem jak pięknie do siebie mówić – zawsze chodzi o deal.
Spektakle będą prezentowane w piątek 31 stycznia 2014 r. o godz. 18:00, w sobotę 1 lutego 2014 r. o godz. 18:00 oraz w niedzielę 2 lutego 2014 r. o godz. 18:00. Tekst: Jan Czapliński, reżyseria: Aneta Groszyńska, muzyka: Marcin Liweń. Obsada: Sara Celler – Jezierska oraz Piotr Mokrzycki.
Projekt jest zrealizowany w ramach zadania: „WAŁBRZYCH: ŻADNYCH HEROSÓW – 50. sezon Teatru Dramatycznego”, dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Gminy Wałbrzych oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Rezerwacja biletów: tel. 74 664 96 95; e-mail: biuro@teatr.walbrzych.pl
Danuta Kocan
Fot: Jordan Szabliński
