„Odczuwam straszliwą potrzebę religii” – pisał Vincent van Gogh w liście do swojego brata Théo podczas pracy nad obrazem „Gwiaździsta noc”. Pod słowami wykorzystanymi znacznie później przez Henri Dutilleux w jego Correspondances mogliby być może podpisać się wszyscy kompozytorzy, którzy, tak jak on, w XX wieku z uporem troszczyli się o katolickiego ducha coraz bardziej laicyzującej się Francji.
Podczas koncertu chórów NFM zabrzmi muzyka czterech spośród nich – Jeana Langlais’go, Francisa Poulenca, Maurice’a Duruflégo i najsłynniejszego z nich – Oliviera Messiaena. Przy organach zespołom towarzyszyć będzie organista chóru Katedry Notre Dame w Paryżu – Yves Castagnet. Castagnet pracuje w największym z kościołów na Île de la Cité od 1988 roku – kiedy to, a miał wówczas zaledwie dwadzieścia cztery lata, wygrał prestiżowy konkurs organowy Grand Prix de Chartres. W Notre Dame współpracował on przez jakiś czas z Lionelem Sowem, który kierował wówczas szkołą chóralną Maîtrise Notre Dame de Paris. W 2013 roku, kiedy świętowano osiemset pięćdziesiątą rocznicę powstania słynnej katedry, Castagnet zadedykował obecnemu dyrektorowi artystycznemu Chóru NFM nowe opracowanie słów hymnu „Veni Sancte Spiritus”. Inspirację dla dzieła stanowiła oryginalna chorałowa melodia hymnu wykonywana w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego. Kolejnym współczesnym francuskim twórcą, którego muzyka zabrzmi podczas koncertu, będzie Fabrice Gregorutti – jest on nie tylko kompozytorem, ale też odnoszącym sukcesy dyrygentem i organizatorem życia muzycznego. „Et lux perpetua” jego autorstwa będzie miało we Wrocławiu światową premierę.
Największym, na pewno też najbardziej znanym dziełem koncertowego programu będzie „Requiem op. 9” Maurice’a Duruflégo skomponowane w 1947 roku. Sam kompozytor mówił o nim, że nie jest ono „jakimś ulotnym dziełem traktującym o oderwaniu od ziemskich trosk”, ale że „odzwierciedla ono, w niezmiennej formie chrześcijańskiej modlitwy, ból człowieka mierzącego się z ostatecznym przeznaczeniem”. Dziewięcioczęściowa msza żałobna wykorzystuje tradycyjne gregoriańskie melodie, które ubiera jednak w nietradycyjne szaty nowoczesnej harmonii. Dzieło, jedno z zaledwie czternastu opublikowanych przez Duruflégo, słynie ze swojego piękna.
Koncert chóralny „Lux perpetua” – piątek – 15 marca 2024 – godz. 19:00 – Narodowe Forum Muzyki – Wrocław
Foto: Łukasz Rajchert