Ukazał się drugi tom cyklu „Wokół dziejów miasta”. Książka pod redakcją Kamila Pawłowskiego jest pokłosiem konferencji historycznej, w czasie której wiosną br. prezentowane były referaty na temat wybranych aspektów życia społeczności miejskiej.
Głównym wątkiem tego drugiego już sympozjum były okoliczności wielkiego pożaru, który strawił Ząbkowice Śląskie w 1858 r. Tragiczne zdarzenie, jakim była pożoga miasta sprzed 160 lat, mimo swojej poważnej skali i rozległości strat, był jednak epizodem w ponad 700-letniej już historii Ząbkowic Śląskich. Miasto bowiem, zarówno przed, jak i po pożarze tętniło życiem. Katastrofa, jaką bez wątpienia było spalenie budynków, warsztatów pracy, archiwów, dzieł sztuki, z perspektywy historii oraz na tle rozlicznych przykładów unikalnej twórczości, przedsiębiorczości i zwyczajnej codziennej zapobiegliwości, stało się swego rodzaju symbolem żywotności wspólnoty, jaką tworzyli ząbkowiczanie.
W książce „Wokół dziejów miasta II” udostępnione zostały referaty, jakich „na żywo” można było wysłuchać w trakcie 2. konferencji historycznej, która odbyła się w kwietniu 2018 r. Tematy referatów konferencyjnych i zarazem artykułów w książce naprawdę zasługują na zainteresowanie nie tylko pasjonatów przeszłości, ale wszystkich miłośników naszego miasta…
- Miejsca i urządzenia służące egzekwowaniu kar w nowożytnych Ząbkowicach Śląskich,
- Martin Koblitz – burmistrz i kronikarz miasta Ząbkowice Śląskie,
- Proces o czary w XVII-wiecznych Ząbkowicach Śląskich – przyczynek do badań,
- Robinson z krainy Frankensteina, czyli o ikonografii ziemi ząbkowickiej,
- Wizyta Goethego w Ząbkowicach Śląskich – jakie miasto zobaczył poeta?
- Gott Half – Gott hilf – wielki pożar Ząbkowic Śląskich z 1858 r. w świetle źródeł i relacji,
- Ząbkowickie narciarstwo okresu międzywojennego,
- Zarys dziejów górnictwa i hutnictwa na Wzgórzach Szklarskich koło Ząbkowic Śląskich.
Na ponad 120 stronach starannie zredagowanej i wydrukowanej książki wymienione wyżej tematy poruszyli: Daniel Wojtucki, Kamil Pawłowski, Karolina Wojtucka, Ryszard Len, Ewa Pazdioara, Tomasz Przerwa i Jerzy Organiściak. Suplementem jest bibliografia Ząbkowic Śląskich za lata 2009 – 2018. Teksty opatrzone zostały licznymi ilustracjami.
Spotkanie promujące książkę odbyło się 29 listopada 2018 r. w ząbkowickim Ratuszu. Wszystkich przybyłych powitała Helena Wolnik-Kliber – dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy, która jest wydawcą publikacji. Pani dyrektor poinformowała, że jeszcze w tym roku ukazać się ma kolejne wydawnictwo poświęcone architektonicznej urodzie miasta. Tym razem będzie to drugi tom z serii „Ząbkowice Śląskie na starej widokówce”, której inauguracja miała miejsce w kwietniu 2018 r. Wręczyła też pierwszy egzemplarz książki burmistrzowi Marcinowi Orzeszkowi.
Publikację zaprezentował Kamil Pawłowski. Przypominając dwie już przeprowadzone konferencje popularyzujące historię Ząbkowic Śląskich w ramach cyklu „Wokół dziejów miasta” zasygnalizował planowaną na marzec 2019 r. kontynuację spotkań i jej edytorskie podsumowanie na jesień przyszłego roku. Podziękował także za wsparcie Kopalni Surowców Skalnych w Bartnicy, która była mecenasem wydawnictwa. Na zakończenie promocji książki, można było odebrać jej egzemplarze i zdobyć autograf redaktora naczelnego.
Swoje wystąpienie Kamil Pawłowski skupił na przedstawieniu w dynamicznym skrócie życiorysu Martina Koblitza – burmistrza Ząbkowic Śląskich. Ten żyjący na przełomie XVI i XVII wieku wybitny mieszkaniec zapisał się nie tylko jako niezwykle operatywny włodarz, ale też jako twórczy kronikarz miasta. Jak czytamy w książce „wartości opracowanej przez niego kroniki, która do dzisiaj zachowała się w kilku odpisach, nie da się przecenić. Za jej wyjątkowością przemawia przede wszystkim fakt, iż jest ona jedyną zachowaną do dzisiaj nowożytną kroniką Ząbkowic Śląskich.” Jak dalej pisze Kamil Pawłowski burmistrz – kronikarz, spisując dzieje naszego miasta, wykorzystywał nieograniczony dostęp do niezachowanych już do czasów współczesnych (między innymi z powodu wielkiego pożaru) zbiorów archiwum ratuszowego. Powoływał się zatem na dokumenty bardzo rzetelne, które umiejętnie przetwarzał na język charakterystyczny dla kronik. „Annales Francosteinenses” stanowią nadal fascynujące źródło wiedzy o Ząbkowicach Śląskich i jednocześnie inspirujący motyw nie tylko dla badaczy historii, ale i osób kreujących oblicze miasta w naszych czasach.
Krzysztof Kotowicz
