Tak można by ująć przesłanie „Świata zmysłów”, wystawy, którą od 4 grudnia b.r. będzie można zwiedzić w Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy. To kolejna interaktywna ekspozycja z „Collegium Maius” Uniwersytetu Jagiellońskiego, na której widz samodzielnie eksperymentując, z biernego obserwatora sam staje się obiektem doświadczenia, bawiąc się przy tym zdobywa wiedzę z zakresu nauk przyrodniczych.
Do dyspozycji zwiedzających jest 49 stanowisk doświadczalnych w podziale na trzy części, wyróżnionych dodatkowo odrębnym kolorem. O tym jak zbudowane są organy odpowiedzialne za odbieranie bodźców będzie można się dowiedzieć w części pierwszej nazwanej „Receptory – rejestratory sygnałów dla układu nerwowego”. Modele oka i ucha wyjaśnią, jak funkcjonują narządy wzroku i słuchu. Proste doświadczenia pozwolą zrozumieć na czym polega widzenie kolorów, akomodacja oka, powidoki, granice słuchu lub słyszenie stroikowe. Właściwości dotyku będzie można sprawdzić za pomocą eksperymentów „Czytania palcami” oraz wkładania klocków o określonych kształtach do opowiadających im otworów. W „Ogrodzie zapachów” przyjemnych i nieprzyjemnych widz będzie testował zmysł węchu.
Druga część wystawy „Mono i stereo” wyjaśnia, jak bodźce płynące do mózgu z dwóch źródeł, np. pary oczu, zwiększają jego możliwości odbiorcze. Pierwsza grupa eksperymentów związana jest z obrazami trójwymiarowymi ukazanymi poprzez użycie anaglifów, stereopar, okularów polaryzacyjnych i migawkowych. Kolejne doświadczenia wykażą percepcyjne właściwości pary uszu, dzięki którym można ocenić kierunek z jakiego pochodzi dźwięk lub wyróżnić pojedynczy dźwięk z tła zawierającego inne dźwięki. Eksperyment związany z dotykiem uświadomi nam, że subiektywnie odczuwana temperatura dotykanego przedmiotu zależy od wielu czynników, m.in. od temperatury dłoni.
Ostatnia, trzecia część wystawy „Oszukać zmysły” – to iluzje, jakim ulegają nasze zmysły. Największą grupę doświadczeń stanowią złudzenia optyczne związane z różnym gradientem szarości oraz sztuką kamuflażu. Iluzje akustyczne można usłyszeć testując własny głos. Nagrywany i odtwarzany uświadomi nam, czy posiadamy słuch muzyczny. Odpowiednikiem figury niemożliwej, nieskończonych schodów, jest na wystawie „dziwne pianino”. Zadaniem widza jest tutaj odnalezienie najwyższego lub najniższego dźwięku. Ruchoma, pomalowana w pionowe linie plansza pomoże nam zrozumieć współdziałanie zmysłów wzroku i równowagi. Kolejne eksperymenty pozwalają sprawdzić czas reakcji na bodźce dźwiękowe lub wzrokowe. Ekspozycję dodatkowo uzupełniają prezentacje multimedialne pokazujące rożne wady wzroku lub iluzje optyczne.
Wystawę można zwiedzać bezpłatnie od dzisiaj, czyli od 4 grudnia 2013 r. do 2 lutego 2014 r. indywidualnie oraz grupowo (po uprzednim umówieniu – tel. 748521291) w godzinach otwarcia Muzeum.
dr Radosław Skowron
Fot: G. Zygier, J. Kozina
