Pierwsza odsłona międzynarodowej kolekcji sztuki współczesnej, tworzonej od 2011 roku w Muzeum Współczesnym Wrocław, podejmuje zagadnienie współczesnych „stosunków pracy”. „Stosunki pracy” to termin określający relacje pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, których obecna dynamika jest zdeterminowana przez te same procesy, które formują globalny rynek: kolonializm, uprzemysłowienie i kapitalizm. Kształtują one także krajobraz polityczny, kierunki migracji, kondycję ciał i umysłów.
Społeczno-polityczny profil wystawy nawiązuje do idei Jerzego Ludwińskiego, który w swoim tekście Muzeum Sztuki Aktualnej z 1966 roku zaproponował stworzenie muzeum będącego czułym sejsmografem i katalizatorem zmian w polu sztuki. Pole to widział jako przynależące do otaczającego je świata, w tym do przemysłu ciężkiego, który patronował wielu sympozjom i wystawom. Artyści biorący udział w wystawie odnoszą się do przemysłu jako dziedzictwa stymulującego współczesność zarówno w sposób nostalgiczny, jak i krytyczny. Ponadto do industrialnego dziedzictwa odnosi się oprawa świetlna wystawy, stworzona we współpracy z Sevą Granikiem, nawiązująca do rave, nielegalnych imprez, które pod koniec lat 80. i na początku lat 90. były organizowane w opuszczonych fabrykach Europy i Stanów Zjednoczonych. Podejmując temat stosunków pracy, nie sposób nie wziąć pod uwagę kolonializmu rozwijanego przez kraje europejskie od XVI wieku. Potrzeba zwielokrotnienia profitu czerpanego z kolonii oraz ich coraz efektywniejsza subordynacja były jedną z głównych przyczyn rozwoju szybkich środków transportu i komunikacji, które i dziś umożliwiają międzynarodową produkcję i sprzedaż. Mimo że popularny termin „postkolonializm” sugeruje, że bogacenie się krajów Europy Zachodniej i Ameryki kosztem Afryki i Azji jest zakończonym procesem historycznym, wielu współczesnych badaczy rzeczywistości politycznej i społecznej podkreśla, że kolonializm nadal istnieje, przyjął jedynie bardziej cyniczną, zawoalowaną formę. W Polsce podejmowane są analizy polskiego kolonializmu kresowego, w tym kontekście omawiany jest także polski system feudalny, jednak kwestia odpowiedzialności za podbój Afryki i Azji pojawia się głównie w sferze żartów, dotyczących nieudanej próby kolonizacji Madagaskaru w latach 30. XX wieku. Tymczasem Polska jako partner handlowy aktywnie uczestniczy w międzynarodowych rynkach, których fundamenty opierają się na kolonializmie. W tym kontekście pojawia się także wątek komunizmu i kapitalizmu jako dwóch ideologii, które podzieliły świat po II wojnie światowej na nowe strefy ekonomicznych i politycznych wpływów.
Wernisaż wystawy „Stosunki pracy” odbędzie się dzisiaj, tj. w piątek 10 czerwca 2016 r. o godz. 19:00 w Muzeum Współczesnym we Wrocławiu, a ekspozycję będzie można oglądać do 27 marca 2017 r. Prezentowane są prace następujących artystów: Pilar Albarracín, Ed Atkins, Ewa Axelrad, Johanna Billing, Monica Bonvicini, Krystian „Truth” Czaplicki, Jeremy Deller, VALIE EXPORT, Carlos Garaicoa, Dominique Gonzalez-Foerster, Igor Grubić, Ryszard Grzyb, Binelde Hyrcan, Dominik Jałowiński, Zuzanna Janin, Magdalena Jetelová, Laurie Kang, Anna K.E., Jürgen Klauke, Eva Kotátková, Alicja Kwade, Dominik Lang, Klara Lidén, Little Warsaw, Natalia LL, Annette Messager, Anna Molska, Carlos Motta, Deimantas Narkevičius, Antonio Paucar, Joanna Rajkowska, Mika Rottenberg, Gregor Różański, Eran Schaerf, Allan Sekula, Shikeith, Yinka Shonibare, Piotr Skiba, Goran Škofić, Slavs and Tatars, Tatiana Trouvé, Krzysztof Wałaszek, Piotr Wysocki.
