Co Jezus robił w Wielką Sobotę? Kanoniczne Ewangelie nie mówią o tym nic. W składzie apostolskim, czyli krótkim wyznaniu wiary, jest słynny passus: „Ukrzyżowan, umarł i pogrzebion. Wstąpił do piekieł, trzeciego dnia zmartwychwstał” – i tak dalej. Ale w kanonicznym Credo nicejskim fragment o wstąpieniu znika.
Są natomiast zapisy apokryficzne, w tym piękny tekst łaciński przełożony z greckiego starożytnego oryginału, wchodzący w skład tzw. Ewangelii Nikodema. Wartka i pełna perypetii akcja rozpoczyna się wśród jerozolimskich Żydów poszukujących świadków zmartwychwstania Jezusa, a potem przenosi się do otchłani zwanej z grecka Tartarem, gdzie pod kluczem Piekła i Szatana czekają na wyzwolenie święci ojcowie, a także pramatka Ewa.
Rafał Augustyn pracował nad kompozycją Descensus Christi ad inferos (wśród innych zajęć) od lat 90., zainspirowany przez wybitnego filologa prof. Jerzego Woronczaka. Ukończone w roku 2016 oratorium wykonano po raz pierwszy na XXIV Festiwalu Muzyki Dawnej „Pieśń Naszych Korzeni” w Jarosławiu i wtedy to Robert Pożarski, kreujący wirtuozowską partię Szatana, wpadł na pomysł wersji scenicznej.
Muzyka wykorzystuje różne idiomy stylistyczne, od chorału (nie bez elementów orientalizujących) poprzez średniowieczną technikę motetową po środki całkowicie współczesne; stanowi jednak całość zwartą i konsekwentną. W spektaklu biorą udział trzy chóry: schola chorałowa, pełniąca rolę narratora, Chór NFM jako „turba”, czyli zbiorowość, dopełniający brzmienia „cantus firmus”, a także grono solistów: od głosu Jezusa, poprzez Adama i Ewę, proroków i patriarchów, króla Dawida, Annasza i Kajfasza, po groteskowego Szatana i jego sługi. Oprócz poważnego teologicznego namysłu i ciekawej psychologii tekst ten (i muzyka także) zawiera bowiem sporo humoru.
Koncert „Descensus Christi ad inferos” – środa / piątek – 26 / 28 lutego 2020 – 19:00 – Narodowe Forum Muzyki – Wrocław
