Filharmonia Szczecińska – pierwszy polski zwycięzca Mies van der Rohe Award – oraz pozostali laureaci ostatniej edycji konkursu o Nagrodę Unii Europejskiej w dziedzinie architektury współczesnej, znaleźli się na wspólnej wystawie w Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Ekspozycja jest uzupełnieniem otwartej w styczniu wystawy Made in Europe prezentującej laureatów nagrody Mies van der Rohe Award od 1988 do 2013 roku. Przedstawia wybór najważniejszych realizacji europejskiej architektury ostatnich dwóch lat. To szczególna edycja, ponieważ na jej „krótkiej liście” wyróżniono aż trzy projekty zrealizowane w Polsce – kompleks nowego Muzeum Śląskiego w Katowicach zaprojektowany w austriackiej pracowni Riegler Riewe Architekten, budynek Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie zrealizowany według projektu fińskiego architekta Rainera Mahlamäkiego oraz Filharmonię Szczecińską, dzieło duetu architektów z barcelońskiego biura Veiga/Barozzi – Alberto Veiga z Hiszpanii i Fabrizio Barozzi z Włoch, która jako pierwszy w historii polski budynek, otrzymała nagrodę główną konkursu.
Nowy gmach Filharmonii Szczecińskiej został wzniesiony w miejscu dawnego budynku koncertowego Konzerthaus poważnie uszkodzonego podczas nalotów w II wojnie światowej. Historia tego miejsca oraz sąsiedztwo zabytkowej zabudowy zostały ujęte w projekcie nowego obiektu. Wertykalne linie fasady i dynamiczny zarys dachu korespondują z przyległym do filharmonii budynkiem Komendy Wojewódzkiej Policji pochodzącym z początków XX wieku. Równocześnie sama bryła nowej sali koncertowej, bardzo nowoczesna i geometryczna, wyróżnia się na tle otoczenia. Szklana elewacja, podświetlona od wewnątrz, pozwala na tworzenie iluminacji po zmierzchu, a w ciągu dnia kontrastuje białą barwą z innymi budynkami. Wnętrze filharmonii także zdominowane jest przez biel, z wyjątkiem dwóch sal koncertowych – czarnej i głównej sali złotej, która bogatą geometryczną ornamentyką nawiązuje do tradycji klasycznych sal koncertowych.
Drugim z polskich obiektów wyróżnionych w ostatniej edycji konkursu i wpisanym na „krótką listę” jest Muzeum Śląskie w Katowicach, zaprojektowane przez niemieckich architektów Floriana Rieglera i Rogera Riewego na terenie dawnej kopalni „Warszawa”. Nawiązując do historii miejsca, projektanci umieścili większość powierzchni muzeum pod ziemią. Nad ziemią widoczne są jedynie szklane sześcienne konstrukcje mieszczące infrastrukturę, administrację i zapewniające dopływ dziennego światła do ekspozycji poniżej.
Również projekt Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN koresponduje z przestrzenią miasta i jego historią. Punktem wyjścia do stworzenia geometrycznej, minimalistycznej bryły obiektu był Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie, który znajduje się naprzeciwko głównego wejścia. Samo wejście ma kształt hebrajskiej litery taw, od której zaczynają się słowa „kultura” i „historia”. Fasada budynku została pokryta szklanymi panelami ozdobionymi wzorem hebrajskich i polskich liter tworzących słowo „Polin”. Autorami koncepcji muzeum są fińscy architekci z biura Lahdelma & Mahlamäki.
Wszystkie obiekty wyróżnione w ostatniej edycji konkursu zostaną zaprezentowane w formie dokumentacji projektowej zorganizowanej w obszerną bazę danych – szkiców, zdjęć, planów, map i informacji – oraz 40 modeli, w tym dwóch zwycięskich realizacji – Filharmonii Szczecińskiej (nagroda główna) i domu mieszkalnego Luz House w Cilleros na zachodzie Hiszpanii, projektu biura ARQUITECTURA-G (nagroda dla młodych talentów), czterech budynków zakwalifikowanych do finału – Duńskiego Muzeum Morskiego w Helsingor, Muzeum Sztuki w Ravensburgu, Centrum Studenckiego Saw Swee Hock w Londynie, Winiarni Antinori we Florencji oraz dwóch polskich obiektów z „krótkiej listy”. Uzupełnieniem wystawy będą filmy przedstawiające realizacje i proces wyłaniania zwycięzców.
Europejska nagroda Miesa van der Rohe jest przyznawana co dwa lata. W tym czasie niezależni eksperci, członkowie organizacji zrzeszonych w Radzie Architektów Europy i innych stowarzyszeniach architektonicznych z krajów europejskich, a także członkowie Komitetu Doradczego, przedstawiają swoje propozycje pod rozwagę jurorów. Spośród kandydatur jury wybiera finalistów oraz projekty, które kwalifikuje na „krótką listę”, co uprawnia wyróżnionych architektów do prezentowania swojego projektu w międzynarodowym katalogu konkursu. Następnie, po zwiedzeniu zakwalifikowanych do finału realizacji, jury podejmuje decyzję o przyznaniu nagrody głównej i specjalnej nagrody dla wschodzących talentów.
Wystawę Mies van der Rohe Award 2015 można będzie oglądać od 15 lutego do 27 marca 2016 r. w Muzeum Architektury we Wrocławiu. Wystawa jest realizowana w ramach programu architektonicznego Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016.
